Mi nismo ušli u privatnu imovinu. Voda za piće nije ugrožena. Naša kompanija ne ugrožava ekološku sredinu i ne kršimo zakone. Imamo sve potrebne dozvole. Optužbe su neopravdane, nerazumne i pod uticajem su pojedinaca koji ne žele najbolje za razvoj i dobrobit građana, rekao je generalni direktor Matkos Grupe Ljabinot (Labinot) Vitija.
U ekskluzivnom intevjuu za KoSSev, pisanim putem, nakon niza optužbi koje na račun ove kompanije koja gradi više hidroelektrana u opštini Štrpce već skoro dve godine iznose meštani Štrpca koji se protive izgradnji ovih MHE u njihovoj zoni, kazao je da je od ukupno četiri, koliko se grade u ovoj opštini, jedna minihidrocentrala završena i ona već proizvodi električnu energiju, dok se za ostale tri, očekuje da budu završene do kraja godine.
Šta Matkos Group izvodi od radova na području opštine Štrpce, šta je do sada urađeno, šta je u planu da se radi i da li neka od mini hidroelektrana u ovoj opštini funkcioniše i koju količinu energije proizvodi?
Matkos Group, od 2014, nakon ispunjavanja svih zakonskih uslova i dobijanja dozvola Ministarstva životne sredine (saglasnosti za životnu sredinu, vodne saglasnosti za postavljanje infrastrukture) za izgradnju u blizini rečnog korita, građevinske dozvole izdate od opštine Štrpce, sporazuma sa KEDS-om za mrežno povezivanje i na kraju sa konačnim odobrenjima, započela je izgradnju novih proizvodnih kapaciteta iz obnovljivih izvora energije i izgradila hidroelektranu „HC Brezovica“, kapacitetea 2 MW koja proizvodi energiju i pri kraju je u izgradnji projekta HC „Vica“ kapaciteta 4.6 MW, „HC Štrpce“ 5.031 MW i „HC Sharri“ – kapaciteta 6.245 MW, tj. ukupnog kapaciteta.
Hidroelektrana „HC Brezovica“ proizvodi zelenu energiju, koja se uvodi u mrežu i iz podstanice Štrpce distribuira potrošačima u opštini Štrpce, a pogodnosti su te što će energija koja se generiše i za koju se očekuje da će biti proizvedena, zadovoljiti potrebe ove opštine, a u slučaju viškova, prenosiće se u distributivnu mrežu.
Planovi naše kompanije su da postignemo finalizaciju preostala tri projekta za koje je bilo planirano da budu završeni prošle godine, ali zbog situacije sa pandemijom, nadamo se da će biti gotovi do kraja ove godine.
Nakon završetka građevinskog dela, postepeno će se raditi na sanaciji celokupne površine zemljišta, sadnji drveća i pejzažnog uređenja, u onim delovima gde se radilo, takođe, pažljivo radeći i u skladu sa uslovima o životnoj sredini Ministarstva životne sredine i razvojnog plana opštine Štrpce.
Svi meštani opštine Štrpce koji su nas kontaktirali ili govorili za naš portal, do sada su optuživali kompaniju „Matkos group“ da ugrožava ekološku sredniu, posebno kada je u pitanju pijaća voda, ali i da zadire u Nacionalni park i da sam Nacionalni park ugrožava. Najnovije optužbe meštana su da se ulazi u privatne posede u pojedinim delovima ove opštine, te da postoji plan da se uđe u privatne posede kod mesta Obe Reke u Štrpcu. Meštani navode da je vaš plan da pored same reke izgradite put i ukopate cevi za mini hidroelektranu. Kako komentarišete ove navode?
Naša kompanija ni u kom slučaju ne ugrožava ekološku sredinu, optužbe su neopravdane, nerazumne i pod uticajem su pojedinaca koji ne žele najbolje za razvoj i dobrobit građana, zbog činjenice da oprema koja proizvodi električnu energiju nema dodira sa vodom, ni sa ambijentom, naprotiv, hidroelektrana pomaže i čisti korito. Kada se zna da otpadne vode teku u reku, otpad najrazličitiji se baca u korito, mi smo sve vreme u obavezi da čistimo korito kod mesta preuzimanja i kod objekta centrale. I sakupljeni otpad zajedno uz pomoć opštinskih organa će se očistiti i odstraniti iz reke.
Što se tiče vode za piće, voda za piće nije ugrožena, ni u jednom slučaju, jer mi imamo pravo da koristimo vodu prema Zakonu o vodama za deo proizvodnje električne energije, tako da je u početku zakon predviđao upotrebu vode za piće, a zatim za poljoprivredu i privredu, čiji je deo proizvodnja energije.
Zakon o Nacionalnom parku je sasvim jasan i definiše granice nacionalnih parkova, a takođe kaže da će nakon stupanja na snagu zakona biti definisana područja prostornog planiranja kojima upravljaju Agencije za zaštitu životne sredine i Ministarstvo životne sredine.
Za vašu informaciju, ukoliko bi naši projekti bili u suprotnosti sa zakonom, da li mislite da bi bilo moguće dobiti dozvole sa Prostornom saglasnošću i ocenom o uticaju na okolinu ili i na vodene uslove, vodnu saglasnost i upotrebu od strane Ministarstva životne sredine, a da se ne ispune ovi uslovi?! Ne nikada, stoga smo mi bili vrlo svesni i opremili smo se svim dozvolama i saglasnostima prema važećem zakonodavstvu, koje posedujemo od 2014.
Što se tiče optužbi da smo navodno ušli u privatnu imovinu, to nije tačno, jer smo sve vreme bili oprezni, a ni u kojem slučaju nismo oštetili privatnu imovinu – vlasništvo građana, jer se privatna imovina bez pristanka privatnih vlasnika ne može dirati, a kamoli oštetiti ili ugroziti.
Radimo na osnovu građevinskih dozvola izdatih od strane Opštine Štrpce, a za čije je izdavanje nepohodno da bude pripremljen i završni projekat primene i definisana sva imovina nad kojoma se očekuje da će biti izvršen uticaj usled realizacije projekta, gde sa opštinom imamo ugovore za korišćenje opštinskog javnog zemljišta, kvote za preuzimanje javnog zemljišta, imamo ugovore sa agencijom za šume za korišćenje zemljišta agencije za šume i za postavljanje infrastrukture (cevi) u korito reke, koja se pokriva, ali nikada neće biti oštećena privatna imanja, ukoliko ih ima blizu, kada se zna da je rečno korito u prostoru od 15 do 25 metara širine i vlasništvo nad vodnim resursima ima i njima upravlja Ministarstvo za životnu sredinu.
Dakle, navodi su neosnovani i uveravamo vas da ćemo postupati u skladu sa zakonskim pravilima i uz dozvolu opštine.
Meštanin Štrpca je ujedno u intervjuu za naš portal poručio da ste se obratili opštini s ciljem izdavanja dozvole kako biste nastavili radove za ukop cevi i izgradnju puta pored same reke, po starom rečnom koritu, za koje, kako je rekao, Matkos Grupa smatra da je državna svojina, a vlasnici da je privatna. Da li ste se obratili opštini sa ovim zahtevom, i u čijem je vlasništvu, deo parcela pored same reke, tj. staro rečno korito?
Nikada nismo postupali i nikada nećemo postupati bez ispunjavanja svih zakonskih uslova i kriterijuma. Zahtevi upućeni opštini Štrpce podneti su u skladu sa zakonom i putnom infrastrukturom, a naš zahtev je bio jedan deo projekta postavljanja cevovoda koji bi prolazio pored javnog puta. Prolazimo javnim putem, a ne kroz privatne posede kako stanovnici aludiraju. Kada pogledate opštinski katastar, ispada da je privatna imovina, ili bi trebalo da bude, daleko od glavnog puta koji je državna svojina, a nije istina da Matkos smatra, već su zakoni na snazi i odluke nadležnih organa koji su dozvolama definisali i razjasnili ovu situaciju.
Svrha promene dela ove trase bila je da ovaj deo rečnog korita ostane kakav jeste i pošto ima tehničke i zakonske mogućnosti da se koristi put, kao pogodna mogućnost, iako mi posedujemo sve dozvole da se iskoristi rečno korito, ali, ocenili smo da se može proći i sa javnog puta, uz punu saglasnost sa odgovarajućim dozvolama.
Kako sam i napred naveo, mi smo se, kao kompanija, obratili opštini i Ministarstvu infrastrukture i životne sredine, dobili smo potrebne saglasnosti, s obzirom na to da je javna imovina, i mi posedujemo takva odobrenja.
Stoga, sa velikim ubeđenjem garantujemo svim stanovnicima da ćemo mi poštovati sve uslove prema dozvolama koje posedujemo, i da ćemo sarađivati sa svim građanima te oblasti, i njihova imovina je sigurna, jer je zaštićena zakonima na snazi, pravo privatne svojine je neprikosnoveno, osim, ukoliko saglasno strane postignu dogovor ili sporazum da bi ostvarili neko legitimno pravo.
Da li su vam za sve radove u ovoj opštini izdate dozvole, koje i od strane koga?
Naša kompanija je ispunila sve zakonske uslove i nakon kompletiranja obezbeđena je svim dozvolama za realizaciju ovih projekata obuhvatajući: Saglasnosti, Odluke, ugovore o službenosti i Građevinske dozvole od Opštine Štrpce, Saglasnosti životne sredine, vodni uslovi, Vodne saglasnosti izdate od strane Ministarstva životne sredine, ugovori za korišćenje javnog i opštinskog zemljišta i Agencije za šume, sporazumi za uključenje u distribucionu mrežu kod podstanice Štrpce, dozvole i saglasnosti od drugih institucija kao i Finalna punomoćja od Regulatorne kancelarije koja je samo upravljala procesom nakon ispunjavanja svih dozvola od komunalnih i centralnih institucija.
Kako je moguće da su se izvodili radovi, a da postoji odluka Skupštine Opštine iz 2016. o obustavi radova dok se ne reši pitanje pijaće vode, kao i ista odluka Ministarstva, a ujedno i ista preporuka Ombudsmana od kraja prošle godine, ali i preporuke Katastra opštine Štrpce, da se nastavkom radova kod mesta Obe Reke može ugroziti privatna svojina?
Što se tiče odluka na koje se pozivate, mi smo investiciona kompanija i ne komentarišemo odluke donete od strane javnih organa. Međutim, mi smo i nakon 2016. dobili zakonska potvrđivanja od opštine Štrpce, da rad na realizaciji ovih projekata može da se nastavi, i takođe su takve odluke skupštine opštine osporavane od strane Ministarstva administracije i lokalne samouprave, koje je odgovorno za ocenu odluka skupština opština i donošenja odluka za zaštitu zakonitosti i njihovo poništavanje.
Dok su preporuke Ombudsmana preporuke za institucije, međutim zakonitost odluka i ispunjavanje tehničkih i uslova životne sredine ispunjeni su sa naše strane od samog početka.
Da li su trenutno obustavljeni radovi u celoj opštini? Ukoliko nisu, gde se trenutno radi i šta konkretno? Ukoliko jesu, kada će biti nastavljeni?
Situacija u vezi sa pandemijom COVID-19, uticala je i na nastavak izvršenja poslova u punim kapacitetima, i u skladu sa Uputstvima Nacionalnog instituta za javno zdravlje i Opštinskog inspektorata, postupili smo i pažljivo postupamo sve vreme, iako su štete koje nam se nanose velike, pošto se ovi projekti finansiraju bankarskim kreditima i kamate su vrlo velike, i svakim danom zakašnjenja kamate samo rastu i šteta ostaje.
Da li ste inicirali kontakt sa meštanima kako biste im objasnili svoje planove?
Od 2006. kada smo i započeli sa prvim studijama, sarađivali smo i zajedno razgovarali sa stanovnicima, ukazujući im na važnost ovih projekata, kao u aspektu generisanja zelene energije, i zatim na ekonomski uticaj, očuvanje okoline, čišćenja reka od bačenog otpada, zaposlenja lokalnog stanovništva te zone i turizma, kada se zna da su ovi projekti nakon finalizacije dosta atraktivni i posećuju se od strane turista.
Nudili smo im i pomoć za njihove potrebe, gde sa većinom stanovnika i sada imamo jednu odličnu komunikaciju i dosta smo zadovoljni saradnjom. Otvoreni smo za saradnju sa svakim stanovnikoma ili građaninom, da im se pokaže realnost ovih projekata iz prve ruke, i da im se ukaže da privatna imovina neće biti ugrožena ni u kom slučaju.
Autor: Ivan Mitić
Pročitajte još:
Štrpce, čija je međa pored reke?
Narod sa Šare u borbi protiv MHE: Branimo postojanje a potomcima vode
Ko je pretukao Štrpčane? Ombudsman ne pokreće istragu “jer mu se niko nije žalio”
Preuzimanje i objavljivanje tekstova sa portala KoSSev nije dozvoljeno bez navođenja izvora. Hvala na poštovanju etike novinarske profesije.
