„Otvorenim diskriminatornim odnosom prema SPC na KiM, kosovske institucije neprestano šalju poruku da naš narod ne može da živi slobodno i da osnovna verska i ljudska prava ne vrede za pravoslavne Srbe“, oglasila se upravo Eparhija raško-prizrenska povodom navoda o sprečavanju sveštenstva od strane Kosovske policije, da jutros održi liturgiju u hramu Hrista Spasa u Prištini. I dok SPC i Beograd osuđuju jutrošnji događaj, iz Kosovske policije iznose drugačije navode i naglašavaju da liturgija nije bila najavljena.
Prištinski paroh, Staniša Arsić, kazao je jutros za KoSSev da je policija njega i sveštenika Zorana oko 4.30 sprečila da otključaju vrata hrama u Prištini, gde su se uputili kako bi služili liturgiju povodom praznika Spasovdana.
„Taman smo stigli do crkve da otključamo vrata, iza nas se pojavio prvo jedan policajac, a nakon njega došlo je još makar sedmoro. Tražili su nam dokumenta da nas legitimišu. Iako su govorili na albanskom koji ja ne razumem baš najbolje, shvatio sam da neće da nam dozvole da otključamo crkvu. Nakon toga, ubrzo su nam vratili dokumenta“, kazao je ranije prištinski paroh, tvrdeći da je uskraćen za odgovor zbog čega.
Sveštenstvo se, kako je dodao, potom uputilo u crkvu Svetog Nikole, gde je presečen slavski kolač i služena liturgija.
Iste navode danas je iznela i Eparhija raško-prizrenska, uz dodatak da su sa sveštenicima bili i vernici.
Kažu da su zabrinuti i razočarani, te da se takvim aktom krše osnovne verske slobode i pravo pristupa imovini SPC.
„Hram Hrista Spasa je u katastru registrovan kao imovina Srpske Pravoslavne Crkve i niko nema pravo da nam sprečava pristup našoj imovini“, ističu iz Eparhije.
Jutrošnji događaj u Prištini osudila je i Kancelarija za KiM, kao i Srpska lista.
Očekuju od međunarodnih predstavnika reakciju, i najavljuju da će o događaju od jutros, SPC obavestiti sve relevantne međunarodne organizacije koje nadgledaju verska prava i slobode.
Šta kaže policija?
KoSSev portal je od jutros u više navrata i na više načina pokušao da stupi u kontakt sa Kosovskom policijom u Prištini, u vezi sa navodima sveštenika i Kancelarije za KiM o događaju u Prištini.
Odgovor na upit našeg portala još uvek nije stigao, međutim, jeste na upit više medija u Prištini.
Gazeta Express, Koha, Kallxo i drugi mediji objavili su ovog popodneva šturo saopštenje Kosovske policije koja navodi da je jutros u 4.30 zaustavila automobil u centru grada u kojem su se nalazile tri osobe, od kojih dvoje „stranih državljana“.
Takođe, tvrde da su nakon odrađenih provera, putnike pustili da nastave put, bez iznošenja detalja o celoj situaciji, kao i tome da li su putnici bili zapravo sveštenici.
Gazeta Express je takođe javila, pozivajući se na navode policije, da im, osim za održavanje liturgije u selu Bardoš u opštini Priština, nisu stigle druge najave o planiranim verskim aktivnostima.
„Danas oko 04.30 časova patrolna jedinica policije tokom obavljanja redovnih poslova u zoni centra zaustavila je automobil sa tri osobe, od kojih su dve strani državljani. Policija je sprovela neophodne provere i oni su potom pušteni da nastave dalje. Što se tiče zahteva za bilo kakvu versku aktivnost, osim liturgije pravoslavne crkve koja se još uvek održava u selu Bardoš u opštini Priština, nemamo druge najavljene aktivnosti. Ova aktivnost je najavljena i, što se nje tiče, policija prati događaj kako bi se olakšao normalan tok“, naveli su iz KP u odgovoru za prištinske medije u ranim popodnevnim satima.
Prošle godine protesti
Nedovršeni hram Hrista Spasa u Prištini godinama je tema napisa u kosovskim medijima i u obraćanjima političara. Učestale su poruke da je reč o nezakonito izgrađenom hramu koji vezuju za vreme Slobodana Miloševića, usled čega su i pokretane inicijative za njegovo rušenje, kao i sudski postupci.
Sa druge strane, Eparhija raško-prizrenska navodi da poseduje detaljnu dokumentaciju sa dozvolama i izvorima iz katastra da je vlasnik zemljišta i nedovršenog objekta, a da je dokumentacija i u vezi sa gradnjom hrama, kao i sa vlasništvom nad zemljištem dostavljena i svim međunarodnim institucijama na KiM-u.
Hram Hrista Spasa čija je gradnja započeta 1990. godine i prekinuta 1998. godine zbog izbijanja rata na KiM-u, više je puta bio izložen napadima i pokušajima miniranja, u jednom trenutku je korišćen i kao javni toalet. Takođe, korišćen je i za muzički spot, a 2015. godine zidovi hrama su poslužili i kao „bedemi za alpinizam“.
Crkva je više puta isticala da će svaki nasrtaj na hram tretirati kao otvoren napad na SPC.
U ovoj crkvi je juna meseca prošle godine, nakon 23 godine, po prvi put obeležena hramovna slava, kada je vladika raško-prizrenski Teodosije održao liturgiju u prisustvu nekolicine vernika, a što je u Prištini protumačeno kao provokacija.
Odmah zatim usledili su protesti, dok su ujedno i ispisani grafiti na vratima nedovršene crkve „Isus mrzi Srbe“ i „Simbol šovinizma postaje svetinja, blagoslovom Aljbina Kurtija“.
Preuzimanje i objavljivanje tekstova sa portala KoSSev nije dozvoljeno bez navođenja izvora. Hvala na poštovanju etike novinarske profesije.
