Kosovsko ministarstvo zdravlja upravo je objavilo nove zaštitne mere u borbi protiv pandemije koronavirusa koje stupaju na snagu odmah večeras. Četiri severne opštine sada su u najrestriktivnijoj – crvenoj zoni zajedno sa još 14 drugih opština. Opštine sa većinski srpskim stanovništvom u Kosovskom Pomoravlju i Gračanica i dalje su u žutoj, dok je Štrpce u zelenoj.
Prema novim merama i dalje postoje tri tzv. zone rizika, prema kojima se mere i primenjuju u opštinama na Kosovu.
Crvena zona
Opštine koje se nalaze u crvenoj zoni su u najvećem riziku od širenja epidemje, odnosno sa više od 151. inficiranim na 100.000 stanovnika na nedeljnom nivou. Sada je 18 opština u crvenoj zoni, što je i najveći broj od 13. novembra – od kada je ovaj sistem zaštite počeo da se primenjuje.
Opštine u crvenoj zoni su: Severna Mitrovica, Zvečan, Leposavić, Zubin Potok, Južna Mitrovica, Vučitrn, Lipljan, Obilić, Kosovo Polje, Priština, Podujevo, Kamenica, Vitina, Uroševac, Gnjilane, Peć, Đakovica i Štimlje.
Žuta zona
U žutoj zoni je i dalje visok rizik, i ona važi za one opštine u kojima je između 76 i 150 inficiranih na 100.000 stanivnika na nedeljnom nivou. Sada je 14 opština u ovoj zoni: Gračanica, Novo Brdo, Parteš, Ranilug, Klokot, Prizren, Klina, Dečane, Glogovac, Mališevo, Suva Reka, Kačanik, Orahovac i Srbica.
Zelena zona
Konačno, opštine u zelenoj zoni su u niskom riziku, u kojima je na nedeljnom nivou 1 do 75 inficiranih na 100.000 stanovnika. Šest je opština „obojeno“ zeleno: Mamuša, Dragaš, Štrpce, Junik, Istok i Đeneral Janković.
Mere u crvenoj zoni
Opštine sa visokim rizikom od širenja zaraze jedine su u kojima će važiti i mere restrikcije kretanja građana i delimičan karantin. Ugostiteljski objekti i biznisi u ovim opštinama radiće od 05:00 do 19:00 časova.
U crvenim opštinama biće zabranjeno kretanje građana posle 19:00 časova pa do 05:00 ujutru, osim za hitne i zdravstvene potrebe. Mera se međutim ne odnosi na zdravstveno osoblje, službenike policije i pravosuđa.
Zabranjen je i ulaz i izlaz građana i automobila iz i u crvene opštine od 19:00 pa do 05:00 časova osim za: zdravstveno osoblje, osoblje iz sektora bezbednosti, pravosuđa i studente, građane sa hitnim potrebama i operatore koji vrše javne usluge.
Javne i privatne institucije u crvenim opštinama radiće samo uz najpotrebnije osoblje.
Kada je javni prevoz u pitanju, on će u tokom vremena u kom je dozvoljen saobraćaj funkcionisati pod istim uslovima kao i u zelenim i žutim opštinama.
Iste su mere i koje se odnose na kulturna i sportska dešavanja, rad teretana i bazena u pitanju.
Mere u žutim opštinama
U opštinama sa srednjim rizikom od širenja zaraze ugostiteljski objekti, biznisi i tržni centri radiće skraćeno u odnosu na one u zelenim opštinama – od 05:00 do 18:00, sa izuzetkom usluga dostave i za poneti koje će moći da funkcionišu i posle 18 časova.
Kada su javni prevoz, kulturna i sportska dešavanja, rad teretana i bazena u pitanju, u žutim opštinama važiće iste mere kao i one u zelenim.
Mere u zelenim opštinama
U opštinama sa niskim rizikom od širenja zaraze radno vreme biznisa, tržnih centara i ugostiteljskih lokala biće od 05:00 do 20:00 časova. Ugostiteljski objekti, međutim, moći će da funkcionišu i nakon 20:00 ali samo usluge za poneti ili narudžbine za dostavu.
Pružaoci usluge javnog prevoza moći će da koriste samo 50% svojih kapaciteta.
Posebne mere predviđene su za taksiste koji će moći da voze samo po jednog putnika na sedištu pozadi, osim kada se radi o članovima porodice i kada ih može biti najviše troje na zadnjem sedištu.
U zelenim opštinama delimično se dozvoljavaju kulturne aktivnosti pozorišta, biblioteka, filharmonija, galerija, ansambala, baleta, bioskopa, omladinskih centara, kulturnih centara, ali uz korišćenje samo 30% kapaciteta za sve aktivnosti.
Dozvoljene su i sportske aktivnosti na zatvorenim i otvorenim prostorima, treninzi i takmičenja u individualnim sportovima, ali je dozvoljeno da treninzima prisustvuje do 20 osoba, dok tokom takmičenja može učestvovati do 50 osoba.
Dozvoljen je i rad teretana i zatvorenih bazena za pojedinačne rekreativne aktivnosti koristeći samo 40% kapaciteta.
Na snazi i opšte mere donete ranije
Uz ove specifične mere prema kategorizaciji rizika od širenja zaraze, nastavljaju da važe i ranije donete mere, a koje se ponajpre odnose na putovanje.
PCR test na ulazu na Kosovo
Iznova je uvedena obaveza prilaganja negativnog PCR testa na SARS-Cov-2 državljanima zemalja koje su visoko rizične prema listi Evropskog centra za kontrolu i prevenciju bolesti, ali na principu reciprociteta, što je u pređašnjim odlukama objašnjavano time da će iz odluke biti izuzete one zemlje koje od Kosova ne zahtevaju PCR test.
Iz ove obaveze su izuzeti putnici na prištinskom aerodromu ili putnici u putničkim automobilima, ali koji su u tranzitu i koji su u obavezi da potpišu izjavu da će Kosovo napustiti u roku od najviše 3 sata. Za putnike međunarodnih autobuskih linija, koji su takođe izuzeti iz ove obaveze, rok da napuste Kosovo je 5 sati.
Negativan PCR test ne moraju da imaju ni profesionalni prevoznici, pod uslovom da se poštuje protokol za međunarodni transport.
Iz obaveze predočavanja ovog dokumenta izuzete su i strane diplomate akreditovane na Kosovu kao i članovi njihovih porodica.
S druge strane, strani državljani koji imaju dozvolu za privremeni ili stalni boravak na Kosovu, po ulasku na Kosovo mogu da podnesu potvrdu o negativnom RT-PCR testu, ne stariju od 72 sata, ali u slučaju da ga nemaju, i dalje mogu ući na Kosovo ali pod obavezom sedmodnevne samoizolacije. Pod istim uslovima na Kosovo mogu ući i vlasnici kosovskih ličnih dokumenata ali sa prebivalištem u nekoj od stranih zemalja.
Strani državljani kojima je zakazano lečenje u zdravstvenim ustanovama na Kosovu mogu ući ako podnesu potvrdu o negativom RT-PCR testu i potvrdu bolnice.
Radi sprovođenja ovih mera, medicinski timovi biće raspoređeni na prelazima Merdare, Vrbnica, Kula, Đeneral Janković, Jarinje, Bela Voda i aerodrom „Adem Jašari“.
Institucije i ugostiteljski objekti
Izdat je i nalog javnim institucijama da se pridržavaju Priručnika za zaštitu od širenja koronavirusa i najavila oštrije kontrole pridržavanja mera. Uz to, ove institucije su u obavezi da obezbede građanima na ulazu dezinfekciona sredstva i maske, dok svuda mora biti istaknuto da je ulaz bez maske zabranjen.
Opštine se pozivaju da reaktiviraju lokalne krizne štabove na kojima je i obaveza da prate oporavak zaraženih i redovno izveštavaju centralne institucije.
Merenje temperature je obavezno za sve prilikom ulaska u javne i privatne objekte, odlučila je još kosovska vlada.
Zabrane okupljanja
Zabranjena su i sva javna okupljanja više od 5 osoba na javnim trgovima, u parkovima i drugim javnim mestima, a stočne i auto pijace na čitavom Kosovu moraju ostati zatvorene.
Klanje životinja i dalje je dozvoljeno samo u ovlašćenim klanicama.
Vrtići i obrazovne institucije
Vrtićima je dozvoljen rad, ali su oni podložni proceni i nadzoru od strane opštinskih vlasti posebno kada je pridržavanje mera Priručniku za zaštitu od širenja koronavirusa u pitanju. Merenje temperature je obavezno i prilikom ulaska u ove objekte.
S druge strane, nastava u svim visokoškolskim ustanovama, javnim i privatnim, mora biti organizovana onlajn. Iz ovoga su izuzeti ispiti i praktični i laboratorijski rad organizuju se normalno.
Studentski domovi i menze ostaju otvoreni ali menze mogu pružati usluge samo “za poneti”
Ograničenje kretanja i pomoć hroničnim bolesnicima
Nastavlja da važi mera ograničenja kretanja starijima od 65 – njima je kretanje dozvoljeno u intervalima od 6:00-10: 00 i 16: 00-19: 00, osim ako ne moraju da napuste dom iz zdravstvenih razloga.
S druge strane, osobe sa hroničnim bolestima i trudnice treba da budu oslobođene od odlaska na posao, i poslodavci se pozivaju da stvore uslove za njihovo angažovanje od kuće. Opštinama se, isto tako, nalaže da povećaju napore za pružanje zdravstvenih usluga hroničnim bolesnicima u kući.
Korisnici socijalnih davanja, oslobođeni su od javljanja nadležnom ministarstvu.
Svi koji krše mere uključujući rukovodstvo javnih i privatnih institucija biće kažnjeni u skladu sa Zakonom br. 07/l-006 o sprečavanju i borbi protiv pandemije koronavirusa.
Povezani članci:
Nova mapa: S. Mitrovica i Leposavić u žutoj, Zvečan i Z. Potok u zelenoj zoni
Sutra od 18h nove mere po zonama – opštine na Severu u žutoj zoni
Preuzimanje i objavljivanje tekstova sa portala KoSSev nije dozvoljeno bez navođenja izvora. Hvala na poštovanju etike novinarske profesije.
