U kosovskoj javnosti se danas obeležava dan Kosovskih bezbednosnih snaga, odnosno, kako se predstavlja takođe, 23 godine od prvog pojavljivanja „OVK“. Uz čestitke zvaničnika, oglasile su se i potpisnice zajedničke deklaracije na ovaj dan – „kulturne i naučne institucije Kosova, Albanije i Severne Makedonije“. U zajedničkoj deklaraciji koju listom objavljuju kosovski mediji, veliča se uloga OVK, dok se sa druge strane osuđuje postojanje specijalizovanih veća.
Predstavljanjem OVK kao „zločinačkog poduhvata“, u toku su napori da se „ocrni istorijska istina“, a da se Albanci kao „slobodoljubiv i miroljubiv narod, kao narod koji je žrtva etničkog čišćenja, a nije podstrekač i promoter genocidnih politika“ – okaljaju. „OVK je narodna, dobrovoljna, oslobodilačka i samoodbrambena vojska“, nasuprot „srpskom genocidu“ i „ugnjetavanju u veku utamničenja“. Ona je „spasavala Albance od istrebljenja“, a „upotreba oružja bila je poslednje utočište“.
„Suprotno svemu navedenom govore najnoviji događaji u vezi sa ulogom, misijom i svrhom uspostavljanja Specijalizovanih komora i podizanjem i formulisanjem najnovijih optužnica protiv osnivača i bivših lidera OVK“, navodi se u deklaraciji.
„Specijalizovane komore su istorijski presedan; nametnute su političkom odlukom Saveta Evrope, zasnovanom na javnoj, takođe političkoj optužnici“, još je jedna od ocena, uz zaključak da:
„Karakter velikih istorijskih događaja ne utvrđuju sudovi, već same istorija i istina, nošena i zasnovana na dokazima i javnom i institucionalnom pamćenju“.
Potpisnici
Zajedničku deklaraciju potpisuju Skender Gjinuši (Skënder Gjinushi) direktor Akademije nauka i umetnosti Albanije u Tirani, dr Hiseni Matoši (Hysen Matoshi) direktor Albanološkog instituta u Prištini, dr Sabit Sulja (Sabit Syla) direktor Instituta za istoriju „Alji Hadri“ iz Prištine, dr Ardit Bido direktor Glavne arhive Albanije u Tirani, dr Skender Asani (Skënder), direktor Albanskog instituta za duhovno i kulturno nasleđe u Skoplju, dr Dorian Koči (Koçi), direktor Narodnog muzeja Albanije u Tirani, Ajet Leci, direktor Narodnog muzeja Kosova u Prištini i Bedri Ziberaj (Zyberaj) direktor kosovskog arhiva.
Poslednji potpisnik deklaracije, Bedri Ziberaj, osuđeni je ratni zločinac.
Njega je okružni sud u Prizrenu 2006. godine proglasio krivim za ratni zločin nad civilima. Utvrđeno je da je nezakonito učestvovao u pritvaranju „nekoliko osoba osumnjičenih za saradnju sa srpskim vlastima”, izvestio je BIRN ranije ove godine.
Ziberaj je 2009. godine pušten iz zatvora nakon što je odslužio dve trećine šestogodišnje kazne.
Iste godine je počeo da radi u Pošti i telekomunikaciji Kosova, kao savetnik za medije i odnose sa javnošću. Onda je 2014. postao direktor Narodne biblioteke Kosova „Pjeter Bogdani“.
Najzad ga je 2019. tadašnji kosovski premijer, Ramuš Haradinaj, imenovao za poziciju na kojoj je i sada direktor Državne agencije arhiva, piše još BIRN.
Ziberaj je takođe ispitan u Hagu 22. januara ove godine, a imenovan je na mesto direktora 4 dana nakon što je saopšteno da ide na saslušanje.
Šta izvorno piše u deklaraciji
U nastavku objavljujemo prevod teksta zajedničke deklaracije u celosti, čiji je sadržaj izvorno preuzet sa Kohe:
Kao odgovorne institucije, sa mandatom koji je izričito dat relevantnim zakonima da proučavaju, čuvaju i upravljaju daljom i novijom istorijom našeg naroda, kao i kolektivnim sećanjem materijalizovanim u arhivskoj građi, na ovu 23. godišnjicu javnog pojavljivanja OVK, izražavamo zahvalnost za doprinos i nezamenljivu ulogu oslobodilačkog rata albanskog naroda Kosova i njegovih građana, koji su bili u redovima i pružali podršku OVK, u sticanju nezavisnosti i kao legitiman odgovor i zaštitu od srpskog genocida, protiv deportacije, raseljavanja i masovnih ubistava, a što je imalo za cilj etničko čišćenje stanovnika – kosovskih Albanaca – od strane države Srbije.
Pored sve većih dokaza, uz dokumente, i činjenične dokaze za istinu: O događajima i ratovima koji su pratili neizbežni raspad bivše Jugoslavije; o ulozi i odgovornosti pojedinaca, država i različitih snaga, kako bi se razjasnile i izdiferencirale uzročne i podsticajne snage u sukobima i ratovima, u odnosu na one koje su stvorene u okolnostima samoodbrane i kolektivnog opstanka, kao što je to bila OVK – određeni krugovi i pojedinci se trenutno ne zaustavljaju u naporima da ocrne i iskrive istorijsku istinu.
S obzirom na činjenicu da svako narušavanje uloge OVK, njene misije i osnovne svrhe, svaka kleveta i kategorizacija OVK kao zločinačkog poduhvata, a ne kao narodne, dobrovoljne, oslobodilačke i samoodbrambene vojske, sama po sebi predstavlja pokušaj da se ukaljaju ne samo određeni pojedinci, već same nacionalne vrednosti albanskog naroda Kosova, kao slobodoljubiv i miroljubiv narod, kao narod koji je žrtva etničkog čišćenja, a nije podstrekač i promoter genocidnih politika – mi kao predstavnici naših institucija, na osnovu studija i dokumenata iz tog perioda, izražavamo i još jednom svoja razmatranja, koja:
Oslobodilački rat i otpor naroda Kosova, u periodu 1998-99, predstavljaju jednu od najuzvišenijih i najuticajnijih vrednosti za budućnost naroda Kosova, kao neodvojivog dela evropske porodice, sa jednakim pravima. Rat OVK oličavao je otpor ugnjetavanju od jednog veka utamničenja i vrednovao je žrtve čitavih generacija za postizanje nacionalne slobode, jednakosti i socijalne pravde – treće po veličini nacije u bivšoj Jugoslaviji;
Oslobodilački rat, koji je vodila OVK, u svom osnovnom programu imao je spasavanje etničkih Albanaca od istrebljenja, zaštitu i sprečavanja zločina nad Albancima, a ne njihove aktivnosti usmerene protiv drugih. Upotreba oružja bila je poslednji izbor koje su okolnosti nametnule, jer je OVK u svakom trenutku bila spremna da prigrli diplomatska i mirna rešenja, o čemu svedoče dobro poznate istorijske činjenice: potpisivanje sporazuma iz Rambujea od strane predstavnika za mirno rešavanje krize koju je ponudila međunarodna zajednica; momentalno i nenaoružano razoružanje OVK ulaskom NATO-a i mirovnih snaga, kao i prihvatanje, upražnjavanje i poštovanje slobodnih i demokratskih izbora od strane svih političkih snaga na oslobođenom Kosovu;
OVK i rat naroda Kosova, kao pravedan rat, imali su širok međunarodni odjek i podršku javnog mnjenja i različitih institucija. Ovaj rat su direktno podržale zapadne demokratske države i organizacije, a izraženo intervencijom snaga NATO-a, kako bi se udarilo na Miloševićevu vojnu mašineriju, radi oslobođenja Kosova i garantovanja demokratske vlade, pod pokroviteljstvom međunarodne misije – UNMIK;
Sve događaje u bivšoj Jugoslaviji i na Kosovu, posebno tokom perioda oružanog sukoba, pomno su pratile međunarodne institucije. Na osnovu njihovih konstatacija i nalaza, utvrđene su politike, pristup i podrška određenim snagama; a karakter rata OVK, a posebno njegov politički odnos prema nacionalnim manjinama, nikada nije doveden u pitanje;
Podrška oslobodilačkom ratu naroda Kosova, njegovom pravu na slobodu i nezavisnost izražava se činjenicom da je nezavisnost Kosova priznalo 112 zemalja, uključujući Sjedinjene Američke Države i veliku većinu država članica Evropske unije, kao i njegovo članstvo u mnogim međunarodnim institucijama. Legitimitet proglašenja nezavisnosti Kosova prepoznao je i ocenio kao takav Međunarodni sud pravde u Hagu, koji je deo UN-a;
Tokom ovog perioda nijedan sud, uključujući Haški tribunal za bivšu Jugoslaviju, koji je bio najspecijalizovaniji i najviši međunarodni sud za ratne zločine, kao ni lokalni, nisu dokazali da je OVK kao formacija, masovno i sistematski, ili njeni lideri i rukovodeći segmenti – počinila ratne zločine. Na kraju aktivnosti Haškog tribunala, OVK kao formacija i njen komandni lanac izašle su kao onakve kako su ih procenile i podržale institucije i zdravo međunarodno mišljenje tokom čitavog ratnog perioda na Kosovu – kao oslobodilačka snaga koja je vodila rat i narodni otpor za slobodu i nezavisnost, uz podršku NATO-a i demokratskih država i institucija.
Suprotno svemu gore navedenom govore najnoviji događaji u vezi sa ulogom, misijom i svrhom uspostavljanja Specijalizovanih komora i podizanjem i formulisanjem najnovijih optužnica protiv osnivača i bivših lidera OVK. Bilo koji komentar ili odnos prema njima, a koji je izražen u ovoj Deklaraciji, nije povezan sa kršenjem opšteprihvaćenih principa da su sudovi nezavisni; i svaki zločin treba da bude kažnjen, bez obzira na počinioca, kroz redovan pravni postupak, posebno za ratne zločine i one protiv čovečnosti.
Ove principe ne samo da je prepoznala, već ih je i poštovala čitava albanska zajednica na Kosovu i u inostranstvu, kao i političke snage, kosovske institucije, OVK i njeni bivši lideri, koji su sarađivali sa Haškim tribunalom za ratne zločine u bivšoj Jugoslaviji i svi optuženi su prihvatili suđenje bez ometanja, kao obični građani, bez pozivanja na imunitet ili političku zaštitu.
Specijalizovane komore su istorijski presedan; nametnute su političkom odlukom Saveta Evrope, koja se zasniva na javnoj optužbi, kao i političkoj. Kao takve, svako ima pravo da iznese svoje ocene i neslaganje sa svim u vezi sa onim što odražavaju ove optužbe i političke namere tokom uspostavljanja Specijalizovanih komora i u njihovoj daljoj aktivnosti, jer to dovodi u pitanje i kompromituje nepristrasnost i poverenje u pravično suđenje i suđenje oslobođeno uticaja.
Ova veća su nametnuta gore pomenutom odlukom, zasnovanom na konkretnoj političkoj i neistinitoj optužbi, čiji je kreator političar, a prema kojoj su „strukture OVK trgovale ljudskim organima ratnih zarobljenika“. Upravo je ova nova i monstruozna optužnica politički legitimisala kršenje principa – da se ne sudi dva puta za isto krivično delo, čak i od strane suda niže instance u odnosu na prethodni sud, kakav je bio Haški sud za ratne zločine u bivšoj Jugoslaviji. Ovo je slučaj bez presedana u međunarodnom pravu i u praksi bilo koje demokratske države. Krajnja je potreba da se od ovih optužbi očiste ne samo optuženi pojedinci, već i sam rat naroda Kosova i međunarodni faktori koji su taj rat podržavali, što je rezultiralo činjenicom koja se retko mogla dogoditi – da sami optuženi svojim glasom i političkim uticajem osnuju sud koji će kažnjavati sopstvene zločine!
Odsustvo novih optužnica u vezi sa ovim krivičnim delom (trgovina ljudskim organima) dovodi u pitanje dalji legitimitet samih veća i posebnih postupaka pokrenutih protiv bivših lidera OVK. Takođe, ovakve definicije i navodi u optužnici, koja je nastala iz političkog izveštaja Dika Martija, kao što su: klasifikacija zločinačkog poduhvata; mešanje ratnih zločina sa posleratnim i navodnim međunacionalnim i međustranačkim zločinima; motivacija za određena krivična dela usled veroispovesti daju razlog za politizaciju ovog procesa, koji dobro poznati krugovi zloupotrebljavaju kako bi pojedinačne optužnice za pojedinačne zločine, pretvorili u optužbe protiv OVK kao formacije i protiv samog karaktera rata i otpora za oslobođenje naroda kosovskih Albanaca, uspostavljanje jednakosti između državnih zločina Srbije i pojedinačnih zločina koji su počinjeni radi međunarodne samoodbrane od strane pripadnika OVK ili građana Kosova, za podsticanje mržnje međureligijskih sukoba ili da oslobodilačkom ratu albanskog naroda daju nijanse građanskog sukoba.
Sve ovo ne odgovara istorijskim istinama, sadašnjeg i tadašnjeg vremena. OVK, kao glavna snaga rata i otpora naroda kosovskih Albanaca, ocenjivana je i biće ocenjena kao legitimna reakcija jednog naroda da preživi vekovno etničko čišćenje, masakre i raseljavanje biblijskih razmera, počinjeno u 20. veku; sila koja je uz podršku NATO-a i demokratskih snaga dovela do oslobađanja i nezavisnosti Kosova i uspostavljanja demokratskog poretka, zasnovanog na međunacionalnom suživotu.
Takva će biti procena, jer karakter velikih istorijskih događaja ne utvrđuju sudovi, već same istorija i istina, nošeni i zasnovani na dokazima i javnom i institucionalnom sećanju.
Izražavajući još jednom našu zahvalnost za rat naroda Kosova, OVK i njegovih bivših lidera, povodom ove 23. godišnjice, izražavamo uverenje da će istina i pravda biti u osnovi odluka za pokrenute procese.
Preuzimanje i objavljivanje tekstova sa portala KoSSev nije dozvoljeno bez navođenja izvora. Hvala na poštovanju etike novinarske profesije.
